آلمان که به خاطر فرهنگ غنی و پیشرفت‌ھای تکنولوژیکی شھرت دارد، یک مقصد بسیار مورد توجه برای دانشجویان بین‌المللی است که به دنبال تحصیل در سطح جهانی هستند. آلمان با دانشگاه‌ھای استثنایی، امکانات تحقیقاتی پیشرفته و تعھد دانشگاهی، تجربه‌ای منحصر به‌فرد و ارزشمند را برای کسانی که به دنبال اهداف آموزش عالی خود هستند، ارائه می‌دھد. این مقاله با هدف ارائه یک نمای کلی از سیستم دانشگاھی آلمان و روشن کردن جنبه‌ھای مختلف تحصیل در آلمان به عنوان یک دانشجوی بین‌المللی تهیه شده‌است. از روند درخواست تا چشم انداز آموزشی، ملاحظات مالی و مزایای بی‌نظیر تحصیل در آلمان را در این مطلب بررسی خواهیم کرد.

انواع دانشگاه‌ھای آلمان

سه نوع اصلی دانشگاه در سیستم آموزش عالی آلمان وجود دارد:

  • دانشگاه‌های آکادمیک (Universitäten)؛
  • دانشگاه‌های علمی کاربردی (Fachhochschulen)؛
  • کالج‌های تخصصی هنر، موسیقی و فیلم.

دانشگاه‌ھای آلمان یا دولتی هستند یا خصوصی؛ دانشگاه‌ھای دولتی، اکثر موسسات را نمایندگی می‌کنند و یارانه‌های سنگینی از سوی دولت دریافت می‌کنند بنابراین شھریه ندارند. از بین دانشگاه‌ھای خصوصی (با پرداخت شهریه) در آلمان، اکثریت قریب به اتفاق، دانشگاه‌ھای علمی کاربردی ھستند.

سیستم دانشگاهی آلمان چگونه است؟

به لطف تئوری آموزش هومبولت، دانشگاه‌ھای آلمان اهمیت زیادی برای تحقیقات قائل هستند. دریافت مدارک فنی نیز یک جنبه مھم از چشم انداز تحصیل در دانشگاه‌ھای آلمان است.

تحصیل در دانشگاه آلمان چند سال طول می‌کشد؟

مدت زمان تحصیل در دانشگاه‌ھای آلمان بسته به مقطع تحصیلی متفاوت است. به طور کلی:

  • کارشناسی حدود 3-4 سال؛
  • کارشناسی‌ارشد 1-2 سال؛
  • دکترا حدود 3-5 سال.

با این حال، مدت دقیق تحصیل در دانشگاه آلمان ممکن است بسته به برنامه خاص و بار درسی فرد متفاوت باشد.

برنامه‌های تحصیلی در دانشگاه‌ھای آلمان به چه صورت است؟

با هزاران رشته و دوره‌ی تحصیلی در بیش از 400 موسسه، انتخاب‌ھای زیادی در مورد برنامه‌های تحصیلی در آلمان وجود دارد. این کشور به دلیل دوره‌های فنی خود شهرت جهانی دارد، چنانچه که به زبان آلمانی تسلط داشته باشید، امکان مطالعه و یادگیری تقریباً هر چیزی وجود دارد. تعدادی از دوره‌ها نیز به زبان انگلیسی تدریس می‌شوند.

یک نیمسال تحصیلی در آلمان چقدر طول می‌کشد؟

یک نیمسال تحصیلی معمولاً حدود 20 هفته طول می‌کشد که شامل دوره‌های درسی، دوره‌های آزمون و استراحت میان ترم است. مدت دقیق ممکن است کمی میان دانشگاه‌ها و برنامه‌ھای تحصیلی متفاوت باشد.
در آلمان دو ترم تحصیلی وجود دارد: یک ترم زمستانی (اکتبر تا مارس) و یک ترم تابستانی (آوریل تا سپتامبر).

چگونه می‌توان در دانشگاه آلمان تحصیل کرد؟

تحصیل در مقطع کارشناسی (لیسانس) یا کارشناسی‌ارشد (فوق لیسانس) نیازمند گذراندن یک ترم یا یک سال در خارج از کشور پس از اتمام دوره اول تحصیلی است.

تحصیل در مقطع دکترا موسسات آموزش عالی در آلمان چند نوع هستند؟

  • دانشگاه‌ھای آکادمیک
    این دانشگاه‌ها به طور عمده دانش تئوری را آموزش می‌دھند، تاکید قوی بر روی علم دارند و انواع مختلفی از گروه‌ھای موضوعی را شامل می‌شوند. برخی از دانشگاه‌ھا در زمینه‌ھای موضوعی خاصی تخصص دارند به عنوان مثال دانشگاه فناوری.
  • دانشگاه‌ھای علمی کاربردی
    برنامه‌ھای تحصیلی در دانشگاه‌ھای علمی کاربردی بسیار تمرین محور هستند. بیشتر بر کاربرد تاکید می‌شود تا تئوری. دوره‌ھا متناسب با نیازهای حرفه‌ای طراحی شده‌اند. مانند سایر دانشگاه‌ھا، مدرک اول، لیسانس و مدرک دوم، فوق لیسانس است.
    حوزه‌ھای آموزشی ارائه شده شامل فناوری، تجارت، خدمات اجتماعی و رسانه است. در برخی از دوره‌ھا، به محل کار و پروژه‌ھا در شرکت‌ھای داخل یا خارج از آلمان می‌روند و مشغول به انجام کار می‌شوند. این دوره‌ھای کارآموزی یا پروژه‌ها، بسته به برنامه تحصیلی خاص می‌تواند از یک ترم تا چندین ترم ادامه یابد. تنها در تعدادی از دانشگاه‌ھای علمی کاربردی امکان تحصیل در مقطع دکترا وجود دارد.
  • دانشگاه‌ھای ھنر، فیلم و موسیقی
    می‌توانید موسیقی، معماری، هنرهای زیبا، بازیگری، رقص، طراحی صنعتی و مد را در این دانشگاه‌ھا مطالعه کنید و بیاموزید. کارگردانان، فیلمبرداران و فیلمنامه نویسان در دانشگاه‌ھای ھنر، فیلم و موسیقی آلمان تدریس می‌کنند. برای تحصیل در این دانشگاه‌ھا لازم است در آزمون ورودی شرکت کنید.
    توجه داشته باشید که بیشتر دوره‌ھای دانشگاه‌ھای ھنر، فیلم و موسیقی به زبان آلمانی تدریس می‌شود.
  • دوآل هوخشوله (Dual Hochschule) برنامه مطالعاتی دوگانه
    برنامه مطالعاتی دوگانه به شما این امکان را می‌دهد که حتی بیشتر از تحصیل در دانشگاه‌های علمی کاربردی، مطالعات آکادمیک خود را با جاه‌طلبی‌های شغلی خود ترکیب کنید. اگر دوست دارید یادگیری از طریق انجام کار را انجام دهید و به زبان آلمانی تسلط دارید، برنامه تحصیلی دوگانه انتخاب مناسبی برای شماست. این برنامه‌ها به طور عمده توسط دانشگاه‌های علمی کاربردی و آکادمی‌های حرفه‌ای ارائه می‌شوند. اما چند دانشگاه دیگر نیز دوره‌ھای تحصیلی دوگانه را ارائه می‌دهند. اگر تصمیم به شروع یک برنامه مطالعاتی دوگانه دارید، لازم است با یک شرکت نیز قرارداد امضا کنید. آموزش معمولاً در دو مکان انجام می‌شود: در شرکت و در یک موسسه آموزش عالی. در بیشتر موارد، شرکت حقوق کار شما را پرداخت می‌کند و هزینه تحصیل شما را نیز پوشش می‌دھد.

تفاوت دانشگاه‌ھای دولتی و خصوصی

اکثر دانشگاه‌ھا و کالج‌ھا در آلمان با بودجه دولتی هستند و حتی برخی از آن‌ھا توسط کلیسا اداره می‌شوند. علاوه بر این، بیش از 120 دانشگاه خصوصی وجود دارد که مدرک آن‌ھا توسط دولت به رسمیت شناخته شده‌است. بسیاری از دانشگاه‌ھای خصوصی، دانشگاه‌ھای علمی کاربردی ھستند. اکثر دانشجویان در آلمان در دانشگاه‌ھای دولتی ثبت نام می‌کنند. فقط حدود 5.5 درصد از دانشجویان در دانشگاه‌ھای خصوصی تحصیل می‌کنند که ملزم هستند ھزینه‌های تحصیلی به نسبت بالایی را برای تحصیل در این دانشگاه‌ها بپردازند.

شرایط و پذیرش در دانشگاه‌ھای آلمان چگونه است؟

برای قبولی در دانشگاه‌های آلمان، به گواهی تحصیلات دبیرستانی یا معادل آن در کشور خود، نیاز دارید. اغلب از دانشجویان بین‌المللی انتظار می‌رود که در آزمون ورودی شرکت کنند، به خصوص، اگر در کشوری زندگی می‌کنید که مدرک تحصیلی شما توسط دانشگاه آلمان به رسمیت شناخته نشده‌است. برخی از دوره‌ها برای همه دانش آموزان نیاز به آزمون ورودی دارند. دانشجویان معمولاً باید شش ماه تا یک سال قبل از شروع ترمی که دوره در آن شروع می شود، روند درخواست را شروع کنند. همچنین ممکن است نیاز به ارائه منابع و بیانیه شخصی دانشگاھی داشته باشید.

هزینه تحصیل در دانشگاه‌های آلمان چقدر است؟

برای تحصیل در دانشگاه‌های دولتی آلمان شھریه‌ای وجود ندارد. سیستم آموزشی به شدت توسط دولت حمایت می‌شود. این امر هم برای خود آلمانی‌ها و هم برای دانشجویان بین‌المللی صدق می‌کند.

آیا دانشگاه در آلمان رایگان است؟

ھیچ شھریه‌ای برای تحصیل در آلمان لازم نیست، اما اخذ مدرک کاملا رایگان نیست. دانشجویان باید هر شش ماه یک‌بار (ھر ترم) برای پوشش ھزینه‌ھای اداری مبلغی بپردازند که بین 200 تا 500 یورو متغیر است و معمولاً باید کارت سفر نیز خریداری کنند.
دانشجویان همچنین باید هزینه‌های زندگی را در نظر بگیرند. برای تحت پوشش قرار دادن ھزینه‌ھای زندگی در آلمان به عنوان یک دانشجو می‌توانید به انجام کارهای پاره وقت مشغول شوید. اگر به دنبال یافتن یک شغل پاره وقت برای دانشجویان ھستید، یکی از اولین گزینه‌ها برای شروع، مدرسه یا موسسه آموزش عالی خودتان است. همچنین شغل‌ھایی مانند کار در رستوران‌ھا و کافه‌ها، نمایشگاه‌ھای تجاری و مراقبت از کودکان نیز وجود دارند. بهترین حالت، یک شغل مرتبط با رشته تحصیلی شما در مدرسه است. افرادی که در حال یادگیری تدریس هستند، می‌توانند به عنوان مربی فعالیت کنند، دانشجویان تاریخ هنر می‌توانند در موزه‌ها کار کنند. طبیعتاً تسلط به زبان آلمانی یک مزیت است. درآمد، مالیات و بیمه درآمد پاره وقت شما بسیار به آنچه که می‌توانید انجام دهید و منطقه و صنعتی که می‌خواهید در آن کار کنید، بستگی دارد. در شهرهای گران قیمت مانند مونیخ، هامبورگ یا کلن ممکن است بیشتر درآمد کسب کنید، اما همچنین باید بیشتر برای اجاره یا غذا پرداخت کنید. شما می‌توانید تا 520 یورو در ماه از یک کار دانشجویی بدون پرداخت مالیات درآمد کسب کنید. اما اگر به طور منظم بیش از 520 یورو درآمد داشته باشید، نیاز به یک شماره مالیاتی دارید. یک مقدار معین هر ماه از حقوق شما کسر می‌شود که شما آن را در پایان سال با ارائه اظهارنامه مالیاتی آلمان باز پس می‌گیرید.

در آخر، با انواع دانشگاه‌های کشور آلمان آشنا شدیم: اعم از دانشگاه‌های دولتی بدون نیاز به پرداخت شهریه و دانشگاه‌های خصوصی که اکثریت آن‌ها را دانشگاه‌های علمی کاربردی تشکیل می‌دھند؛ برنامه‌های تحصیلی موجود در دانشگاه‌های آلمان تنوع گوناگونی دارد و شیوه‌ی آموزش در دانشگاه‌های آلمان به این صورت است که تاکید زیادی بر روی آموزش عملی در کنار آموزه‌های تئوری وجود دارد. شیوه‌ی پذیرش در این دانشگاه‌ها بسته به کشور مبدا دانشجو متفاوت است و با وجود رایگان بودن تحصیل، دانشجویان می‌توانند برای پوشش ھزینه‌ھای زندگی، به کارهای پاره وقت مشغول شوند که بهترین حالت آن مشغول شدن به شغل مرتبط با تحصیل آن‌هاست.
شما متقاضیان تحصیل در آلمان می‌توانید با مراجعه به لینک زیر، رزومه خود برای ما ارسال کنید و نظر نماینده‌ی سابق وزارت اقتصاد آلمان در ایران را در مورد آن داشته باشید. با اشتراک گذاری این مطلب برای دوستاتون می‌توانید این فرصت رو به آن‌ها هم هدیه دهید.